Hemen hemen her evde yaşanan bir durumdan söz etmek istiyorum. Bir anne yazmış; ‘Evladımı bilgisayarın başından kaldırmak bir kâbus. Gece geç saatlere kadar oyun oynuyor. Sabahları kan çanağına dönen gözleriyle onu uyandırmak ona da bana da adeta bir işkence. Yemek alışkanlığı bozuldu. Dışarı çıkartamıyorum. Yaşamsal aktivitelerinde azalma başladı. Asosyal olmasında endişe ediyorum. Beni dinlemiyor. Sözümü ona geçiremiyorum. Bana nasıl bir yol izlememi tavsiye edersiniz. Şimdiden teşekkür ederim.’
Okulların açılmasıyla birlikte ebeveynlerden bu yönde şikâyetler gelmeye başladı. Bilgi teknolojilerini doğru kullanmaya henüz hazır olmayan çocuklar karşılaştıkları karmaşık bilgileri nasıl değerlendireceklerini bilememektedir. Bu durum onların duygu, bilinç ve davranış düzeyinde olumsuz etkiler yapmaktadır. Dolayısıyla bu durumda ailenin denetimi ve takibi çok önemli bir konu olarak görülmektedir. Bu nedenle sorunun bir bütün olarak ele alınması analiz edilmesi ve toplumun geleceği adına sosyal bir çöküntünün yaşanmaması için etkin tedbirler alınması büyük önem taşımaktadır.
Ebeveynler çocuklarına bilgisayar ve internet erişimi satın aldıklarında görevlerinin bittiğini düşünmemeli. İnternette meydana gelen tehlikelerden korunmak için internet ve bilgisayar kullanımını en azından ‘ev içi denetleme’ yapabilecek seviyede öğrenmelerinde fayda vardır.
Çocukların bilgisayar ve internet ile hangi yaşta tanışmaları gerektiği ve hangi program ve oyunların çocukların ın gelişimine olumlu etki yaptığını araştırmalı ve buna göre davranılmalıdır. Ergenler ve çocuklar için internete giriş ve çıkış saatleri takip çizelgesi yapılmalıdır. İnternet kültürünün özkültür ve değerlerin önüne geçmesine izin verilmemelidir.
Çocuğun tüm uğraşı bilgisayar ve internet olmamalıdır. Anne ve baba çocuğuna küçük yaşlardan itibaren iyi bir boş zaman faaliyeti vermelidir. Bu tür uğraşlar pek çok psikolojik sıkıntıya karşı koruyucu bir kalkan olacaktır. Sanal ortamın doğal ortamın sınırını geçmemesine dikkat edilmelidir. Çocukların arkadaşlarıyla özellikle doğal yollardan görüşmelere yönlendirilmeli, onlara bu konuda yeni imkânlar sağlanmalıdır.
Sanal kütüphaneler kullanılırken gerçek kütüphaneler rafa kaldırılmamalı ve kitap okuma alışkanlıkları kaybedilmemelidir. Ebeveynler bilgisayar oyunlarını çocuğun yaramazlık yapmaması, kendilerini rahatsız etmemesi ve onları oyalaması için gerekli bir araç olarak görmemelidir. Zaman zaman çocuklarıyla bilgisayar oyunlarını birlikte oynamalıdır.
Oynanan oyunların üstüne ve zayıf yanlarını aile içerisinde tartışmalı, eksik yönlerini eleştirmeli, çocukların kişilik katkılarının olup olmadığını değerlendirmelidir. Oyun zamanlarını belirlemeli ve çocukların bu sürelere uyması sağlanmalıdır.
İnternet kafelerde oynanacak oyunlarda çocuklarına nezaret etmelidir. Çocuklarına internette vakit geçirme ve internet kafe ziyaretlerini azaltma konusunda katı kısıtlamalar ve cezalar vermek yerine onlarla karşılıklı konuşmayı ve ikna yolu seçilmelidir. Çocukların pornografik içerikli ve kumar oynanan internet sitelerini ziyaret ederken görürlerse onları azarlamadan, yaptığının yanlış olduğunu ve kendisine zarar vereceği yönünde karşılıklı olarak konuşulmalıdır.
İnternet kafe konusunda çocuklarını sık bir şekilde takip etmeli, onlardan buralarda karşılaştıkları olumsuzlukları( sağlık şartları, fiziki şartlar gibi ) kendilerine hemen bildirmelerini sağlamalı ve bu olumsuzluklar ilgili resmi makamlara bildirilmelidir.
İnternet kullanımıyla ilgili olarak evladınıza bir sözleşme imzalatın. Sözleşmede şu hususları belirtin: ‘Anne ve babamın izni olmadan internet üzerinden her hangi bir materyale bakmayacağım, bilgisayara indirmeyeceğim. Böyle bir ihtiyacım olduğu zaman önce bunu ebeveynlerime göstereceğim ve onların onayını alacağım.
Annemin ve babamın izni olmaksızın ev adresim, telefon numaram, annemin ve babamın iş adresleri veya telefon numaraları, kredi kartı numaraları ya da okulumun adı ve yeri gibi kişisel bilgileri kimseye vermeyeceğim. Annemin ve babamın izni olmaksızın çevrimiçi ortamda tanıştığım kişilerle bizzat buluşmayı kabul etmeyeceğim.
Annemin ve babamın izni olmaksızın, yabancılara, Internet ya da posta yoluyla kendimin ya da ailenin diğer bireylerinin fotoğraflarını göndermeyeceğim. Çevrimiçi ortamda iyi davranışlarda bulunacağım ve insanları incitebilecek ya da kızdırabilecek ya da yasa dışı hiç bir şey yapmayacağım.
Annemin ve babamın izni olmaksızın, Internet'te para harcamayla sonuçlanabilecek hiç bir şey yapmayacağım. Tanımadığım kişilerden gelen e-mailleri ya da mesajları asla yanıtlamayacağım.
Internet kullanımı için gerekli kuralları, yani Internet'te nerelere girebileceğimi, neler yapabileceğimi, ne zaman ve ne kadar süreyle çevrimiçi olabileceğimi öğrenmek için annemle ve babamla konuşacağım. Anneme ve babama aşağıdaki Internet oturum açma ve sohbet adlarımı bildireceğim.
16 yaşın altında isem ailemin izni olmadan chat odalarına girmeyeceğim ve hiç kimse ile mesajlaşmayacağım. İzin almadan bilgisayara bir program yüklemeyeceğim. Paylaşım programlarının yasal olmadığını biliyorum. Uygun izni almaksızın disketlerden, CD'lerden ya da Internet'ten hiç bir şey yüklemeyecek, kurmayacak ya da kopyalamayacağım. Bu kurallar ben nerede internet kullanıyor isem geçerli olacak. Yazılı olan tüm maddelerden doğan sorumluluklarımı kabul ediyorum. Bunlara uymadığım taktirde internet ve bilgisayar kullanımı haklarımı kaybedeceğimin farkındayım.
