Yasa ile doğum desteklerinin 5 yıl boyunca devam etmesi planlanırken, sırada doğum izinlerinin artırılması bulunuyor. Annelerin daha uzun süre izin yapabilmesi ve yarı zamanlı çalışabilmesi amaçlanıyor.
Doğum Yardımı Artıyor
2025'in Aile Yılı ilan edilmesinin ardından yapılan düzenlemeler hız kazandı. Anneler için doğum parasının 300 liradan 5 bin liraya çıkarılması ve 60 ay boyunca aylık ödeme yapılmasına ilişkin düzenleme TBMM'ye sunuldu. Ayrıca çalışan annelerin doğum izinlerinin uzatılmasıyla ilgili çalışmalar devam ediyor.
Kimler Doğum Parası Alabilecek?
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ve Mavi Kartlı (çifte vatandaş) olan tüm anneler, çalışsın veya çalışmasın, doğum parasından yararlanabilecek. Yeni düzenleme, 1 Ocak 2025'ten itibaren dünyaya gelen çocuklar için geçerli olacak.
Destek Miktarları
-
İlk doğumda 5 bin lira tek seferlik nakdi yardım yapılacak.
-
İkinci çocuk için 1.500 TL, üçüncü çocuk ve sonrası için 5 bin TL aylık destek verilecek.
-
Destekler çocuk 5 yaşına gelene kadar, yani 60 ay boyunca sürecek.
-
Örneğin, 1 Ocak 2025'ten sonra ikinci çocuğunu dünyaya getiren bir anneye önce 5 bin TL, ardından 60 ay boyunca her ay 1.500 TL ödenecek.
-
Üçüncü çocuk için her ay 6.500 TL ödeme yapılacak.
-
Dördüncü çocuk için de 5 bin TL ek yardım sağlanacak. Böylece dört çocuklu bir ailenin toplam aylık desteği 11 bin 500 TL olacak.
Ödemelerde Çocuk Sayısı Nasıl Hesaplanacak?
-
Daha önce doğan çocuklar da toplam çocuk sayısına dahil edilecek.
-
1 Ocak 2025 sonrası doğan çocuk kaçıncı çocuksa ona göre ödeme yapılacak.
-
Evlat edinilen çocuklar da destek kapsamına alınacak.
-
İlk evliliğinden çocuğu olan bir anne, ikinci evliliğinde çocuk sahibi olursa önceki çocukları da toplam sayıya dahil edilecek.
-
Çoğul doğumlarda her çocuk ayrı değerlendirilecek. Örneğin, ikiz doğumda ilk çocuk için 5 bin TL, ikinci çocuk için aylık 1.500 TL ödenecek.
Başvuru Süreci
Başvurular, çocuğun doğum belgeleri ile kaymakamlıklara yapılacak. Herhangi bir süre sınırı bulunmuyor, aileler 1 Ocak 2025 sonrası doğan çocuklar için istedikleri zaman başvuru yapabilecekler. Ayrıca, doğum yapan annelere her yıl artan miktarda süt parası (emzirme ödeneği) verilecek. 2024 itibarıyla bu miktar 1.238 TL'ye yükseldi.
Doğum İzinleri Artıyor
Mevcut düzenlemelere göre kadınlar doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta doğum izni kullanabiliyor. Ayrıca süt izni ve ücretsiz izin hakları da bulunuyor. Çocuk sayısına göre anneler 6 aya kadar yarı zamanlı çalışıp tam maaş alabiliyor. Çocuk ilkokul çağına gelene kadar yarı zamanlı çalışıp yarı maaş alma hakkı da mevcut.
Kamuda ve Özel Sektörde Yeni Düzenlemeler
Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan, doğum iznini artıracak ve işçi-memur arasındaki farkları giderecek düzenlemeler üzerinde çalıştıklarını açıkladı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığındaki Nüfus Politikaları Kurulu da doğum izinlerinin uzatılması için çalışmalara başladı.
Özel sektörde geçerli olan "çocuk sayısına göre 6 aya kadar yarı zamanlı çalışıp tam maaş alma" düzenlemesinin kamuda da uygulanması için bir yönetmelik taslağı hazırlandı.
Bu düzenlemelerle birlikte annelerin hem maddi hem de sosyal hakları genişletilirken, aile yaşamına yönelik destekler artırılıyor.
