İngiliz ve Fransız Askeri Müzelerinde ve arşiv kayıtlarında neler olduğu, Gaziantep ile ilgili sergileme olup olmadığı konularında araştırma da yapıldı. Elde edilecek bilgi ve belgelere Kahramanlık ve Panorama Müzesi’nde gerekirse değerlendirmeye alınması, ayrıca Gaziantep Tarihi Araştırma Enstitüsüne kaynak olması hedefleniyor. Büyükşehir Belediyesi bu işle ilgili Gaziantep Savunması ve tarihi üzerine yıllardır önemli çalışmalar yapan “Panorama 25 Aralık” Müzesi Tarih Kurulu Başkanı Sıtkı Severoğlu’nu görevlendirdi.
SEVEROĞLU MÜZELERİ GEZDİBölgemizin İngilizlerin, Fransızlarıın işgaline uğradığı, bu ülkelerde önemli savaş müzeleri olduğunu belirten Severoğlu, “O savaş müzelerinin içerisinde bu bölgedeki işgalleriyle ilgili acaba neylere yer vermişler? Bizdeki birtakım eski gazetelerde, dergilerde Fransa’da, İngiltere’de bazı müzelerde bu bölgeden birtakım belgelerin varlığı konusunda rivayetler, haberler, bilgiler var, dedikodular var. Bunlar ne kadar gerçek? Müzede neler anlatıyorlar? Bu konu önemli. Paris’te savaşla ilgili iki ayrı önemli müze var, onları gezdim. İngiltere’de iki tane önemli müze var onları gezdim. Dublin’de iki tane müze var onları gezme fırsatı buldum.“ dedi.ÜYE OLDUMEn önemli konunun 1. Dünya savaşı ve sonrasına ait belgelere bilgilere ulaşmak olduğunu belirten Severoğlu,“ 22 yıldan beri Şahinbey hakkındaki bilgi ve belgelere ulaşma konusunda çalışmalar yapıyoruz. Eğer bu konuda bilgi ve belgelere ulaşırsam müzede yer verebiliriz. Cenevre Büyükelçimiz Sayın Sadık Arslan’a yaptığımız çalışmalar hakkında bilgi arz ettik ve değerlendirmeler yaptık. Oradan bir Elçilik görevlimiz Danışman Gözde Öztürk Hanım ile birlikte Cenevre’de ICRC’ye giderek oradaki uzmanlarla bir Sayın Fabrizio Bensi yönetiminde bir toplantı yaptık.“ diye konuştu. Severoğlu toplantıyı değerlendirirken, “Yaptığımız görüşmeler sonucu, hangi bilgiye nasıl ulaşabileceğimiz konusunda yol haritasını çıkartabilecek hale geldik, konu ile ilgili uzmanlardan tavsiyeler aldık.“ dedi. Bu görüşmeler sonunda nelerin olduğu nelerin olmadığı konusunda bilgilere ulaşıldığını, Akabinde hem İngiltere’de hem Fransa’da hem Cenevre’de kütüphanelerde birtakım araştırmalar yaptığını anlatan Severoğlu, ”Bunların en önemlisi İngilizlerin ulusal arşivleri olan National Archives’e üye oldum. Araştırmalara İnternetten ve gerektiğinde terinde inceleme yaptırarak belgelere ulaşabileceğiz“ dedi.
BİRTAKIM BELGELERE ULAŞABİLİYORSUNUZBirtakım bilgilere ulaştığını anlatan Severoğlu şöyle konuştu:”Dijitalize olmamış birtakım belgelere oraya gittiğinizde ulaşabiliyorsunuz. Daha çok Hristiyan orjinli savaş esirlerinin tamamı sayısallaşmış dijital ortama geçmiş ama Türklerin savaş esirlerinin bilgileri henüz dijital ortama aktarılmamış, belki bu çalışmaların bu konuya da bir katkısı olabilir. Onların gündeme gelmesini sağlayabilir. Orada Mısır’daki, Kıbrıs’taki esir kamplarıyla ilgili birtakım bilgilere de ulaştım. Tabi geçmişte bizde bu konular ihmal edilmiş konular. Az sayıda bu konuda araştırma yapan insan var. Bu süreçte müze tamamlanmadan temin edeceğimiz birtakım bilgiler olursa onlara bu müzede yer vermeye çalışıyoruz. Panorama 25 Aralık tamamlandıktan sonra birtakım bilgiler elde edilirse şu anda kurulma çalışmaları devam eden Gaziantep Tarihi Araştırma Enstitüsüne kaynak olacak bilgileri oradan nasıl alabileceğimizin yollarını belirliyoruz.“ÖNEMLİ BELGELER VARÖzellikle Kızılhaç’ta yaptığı toplantının çok önemli olduğunu vurgulayan Severoğlu, “Orada birtakım belgeler var, bilgiler var, onlara ulaşabilme imkanı var, onunla ilgili çalışmalar devam ediyor ama asıl hedeflediğimiz belgelerin, Kızılhaç örgütündeki yetkililer tarafından bütün belgelere nerede ulaşacağımızın bilgisini aldık gösterilen adres İngiliz ulusal arşiv. İngiltere’deki ulusal arşivdeki bilgilere ulaşmak gerekiyor. Onun için oraya gittik, onun için üyelik başlattık, orada çalışma yapıyoruz. Tabi bu tek başına benim yapacağım bir iş değil, bu konudaki uzmanların ve bu konudaki üniversitelerin çalışma yapması gerekiyor. Bunlarla ilgili doktora tezleri yapılması, orada gidip araştırılmalar yapılması lazım. Orada çok önemli belgeler var, bilgiler var. Yani kendi adımıza neye nasıl ulaşılabileceğimiz konusunda bilgiyi almış olduk. Yani oradaki bilgilerin varlığını biliyoruz ama o bilgiler inanılmaz büyük bir arşiv. Mekana girdiğinizde, arşive girdiğinizde arşiv biriminde 100’den fazla bilgisayarda insanlar araştırma yapıyorlar, sonra kitapları kaynakları seçiyorlar, o kaynakları istiyorsunuz tekrar başka bir salonda onlar karşınıza çıkıyor. Bire bir orijinal belgeleri inceleyebiliyorsunuz“ dedi. YOL HARİTAMIZI ÇIKARTABİLECEK HALE GELDİKTabi bu araştırmaların yapılabilmesi için zamanlamanın da önemli olduğunu, 100 yıl dolduğu için geçmişte ulaşılamayan birtakım bilgilere artık ulaşabildiğimizi dile getirdi. Severoğlu, “Tarih önemli. Geçen yıl gittiğinizdeki birtakım bilgileri, belgeleri alma şansınız yoktu, kapalıydı ama bu yıldan itibaren artık birtakım belgelere bilgilere ulaşma imkanı var. Biz böyle bir çalışmayı yürütüyoruz, bunun devamı da gelecek. Bu gezi bir adım oldu. Bizim birtakım belgelere ulaşmamız gerekiyor, müze için de önemli bir adım oldu. Biz şu anda nereye nasıl gidebileceğimiz konusunda, hangi bilgiye nasıl ulaşabileceğimiz konusunda yol haritasını çıkartabilecek hale geldik“ şeklinde konuştu.GAZ KULLANIMINDA ÖNEMLİ BİLGİLERE ULAŞILDIYapılan Müze incelemelerinde gerek İngiltere’de bulunan önemli Askeri Müzelerde, Gerekse Fransa’da bulunan Askeri Müzelerde Gaziantep ve yakın çevresi özelinde herhangi bir sergiye, materyale veya teçhizata ulaşılamadı. Gerek Fransızlar, gerek İngilizler müzelerinde neredeyse tamamen kendi başarılarına ve kendi kahramanlıklarına yer vermişler. Bu durumun tespiti ve daha önce bahsettiğim haber rivayet ve dedikodularda yerinde incelenerek sonlandırılmış oldu. Yapılan bu müze incelemelerinde daha ileride değerlendireceğimiz gaz kullanımı gibi konularda önemli bilgilere ulaşıldı“ şeklinde konuştu. MERAL KINACILAR ERBEKTE
