'Tahmis' bu haliyle içerdiği iki anlamı da bünyesinde barındıran ender mekanlardan biridir. Gaziantepin geçmişini yaşatan, geçmişi ise geleceğe bağlayan önemli ve sembol bir yapı olarak görülmeye değer. Tarihe tanıklık eden bu yapı, geçmişiyle günümüzde önemli kalıtlar taşımıştır. Asla salt kahve içilen, çay tüketilen bir mekan olmamıştır. Derin tasavvufi sohbetlerin yapıldığı, hikayelerin anlatıldığı, Karagöz oyunlarının seyircisiyle buluştuğu tarihin ve kültürün kendini ifade şansı bulduğu bir irfan medresesidir.

Kilisli yazar, şair ve araştırmacı Hasan Şahmaranoğlu tarafıma gönderdiği derginin üzerine kendi el yazısıyla düştüğü notta, Gaziantepli yazar, şair ve araştırmacı Cemil Cahit Güzelbeyin bir kitabında Karagöz ustası 'Kilisli Zılban' olduğunu söylediğini naklediyor. Şahmaranoğlu, devamında ise 'Kilisli Halikinde' Şimerinlioğlu Halil olduğunu söylüyor.

'Tahmis'in geçmişiyle ilgili olarak yazılmış yazıların en kapsamlısı ve içerik olarak en zengini olması hesabıyla, kırık dökük bilgi kırıntılarını da yazının bütününe ekleyerek bundan sonra konuyu araştıracak olanlara hazır bir emtia sunmak ve orijinal bilgilerle takibi yapılacak yeni adımlara zemin hazırlamak arzusundayım. Eğlence ve temaşa sanatının özellikle Ramazan aylarında zirve yaptığı anlatılan hikayelerin, arkası yarın tarzında 30-40 gün sürdüğü biliniyor.

Kahve müdavimlerinin tiryakisi olduğu Köroğlu ve Zaloğlu Rüstem gibi hikayeler çok beğenilirdi. Meşhur Karagözcülerden sakallı Alinin hayat verdiği Karagöz oyunlarından; Kanlı Kavak, Ferhat ile Şirin, Karagözün yoğurt satması, Evlat Katili, Karagözün Güneşi ve Hacivatın Çebış olması gibi oyunlar hala belleklerdeki tazeliğini koruyor.

Yanık sesiyle müzik ziyafetlerine katılan Kilisli Halilin yanı sıra şairlerin sanatlarını icra ettiği 'Tahmis' bu haliyle her iki anlamına da uygun bir konumda olmuştur.

Nedendir bilinmez Antep ağalarıyla anlaşmazlığa düşen Büyük dedem Damalhazade Ömer Ağanın Perilikayadan bir hat çizerek Antep Ağalarının Baraka geçişine yasak koyduğunu duyurduğu bir mekandır aynı zamanda.

Kasap Şıhı Abuş ağanın ve onun torunu olan babamın da esnafın sorunlarını görüşmek üzere toplantılar tertip ettiği yerdir Tahmis. Binlerce yıllık tarihin kriptosu sayılan Gaziantepin sihirli bir mekanı olan 'Tahmis' sayısız insan sureyetiyle, ses ve renk cümbüşünü bünyesinde barındıran bu haliyle yaşamaya devam edecek.