Yeni düzenlemeyle, maaş kesintileri kişinin gelirine göre yüzde 10 ila 60 arasında değişecek.
1932’den beri yürürlükte olan kanun değişiyor
1932 yılından bu yana yürürlükte olan 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu, yerini yeni sisteme bırakmaya hazırlanıyor. Meclis’e sunulması beklenen Cebrî İcra Kanunu Taslağı, icra süreçlerini hızlandırmayı, borç tahsilatında etkinliği artırmayı ve gelir düzeyine göre adaletli bir kesinti sistemi kurmayı hedefliyor.
Maaş kesintileri gelir düzeyine göre belirlenecek
Yeni sistemde maaşlara uygulanacak haciz oranı, kişinin gelirine göre kademeli olarak belirlenecek. Taslağa göre:
-
Net asgari ücret kazananlardan gelirin yüzde 10’u,
-
Asgari ücretin iki katına kadar geliri olanlardan yüzde 20,
-
Üç katına kadar geliri olanlardan yüzde 30,
-
Beş katına kadar geliri olanlardan yüzde 40,
-
Yedi katına kadar geliri olanlardan yüzde 50,
-
Dokuz katına kadar geliri olanlardan yüzde 60 oranında kesinti yapılabilecek.
Bu sistemle, düşük gelirli çalışanların maaşından daha az, yüksek gelir grubundakilerin maaşından ise daha yüksek oranda kesinti yapılması öngörülüyor.
Yeni oranla örnek hesaplama
Mevcut uygulamada maaşlardan en fazla yüzde 25 oranında kesinti yapılabiliyor. Yeni sistemde bu oran gelire göre artacak.
Örneğin, aylık 154 bin 728 TL maaş alan bir çalışanın gelirinin 77 bin 364 TL’sine kadar haciz konulabilecek. Mevcut sistemde bu tutar yalnızca 38 bin 682 TL ile sınırlıydı.
Gelirini gizleyenlere ağır cezalar geliyor
Taslak metinde, gelirini eksik beyan eden ya da saklayan kişiler için ağır cezai yaptırımlar öngörülüyor. Gelir tespitleri elektronik sistem üzerinden yapılacak, yanıltıcı beyanlarda bulunanlara idari para cezası ve cezai sorumluluk getirilecek.
Emekli maaşlarına bloke kararı
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 21 Mart 2025 tarihli kararına göre, emekli maaşlarına yalnızca tüketicinin açık yazılı talimatı bulunması halinde bloke konulabilecek. Kredi sözleşmesi sırasında rızayla verilen virman veya mahsup talimatları ise geçerli kabul edilecek.
Yeni sistem Meclis gündeminde
Adalet Bakanlığı koordinasyonunda tamamlanan Cebrî İcra Kanunu Taslağı, önümüzdeki dönemde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulacak. Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle birlikte, hem borçlu vatandaşlar hem de alacaklı kurumlar için gelir odaklı, adaletli bir haciz sistemi uygulanmaya başlanacak.
Yeni yasal düzenlemenin, icra süreçlerinde denge ve hız kazandırarak tahsilat oranlarını artırması bekleniyor.
