* Belediye Başkanlarının geline taktıkları altınlar çok tepki alıyor*Vatandaşların yanlışlıkları şikayet etme hakkını kullanması gerekYerel yönetimlerde seçilmiş ve atanmış kamu görevlilerinin etik farkındalığının artırılması projesi kapsamında Gaziantep’te çalıştay yapıldı. Vali Davut Gül ve Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in de katıldığı çalıştayın ardından yapılan basın toplantısında konuşan Kamu Görevlileri Etik Kurulu Başkanı Köksal Toptan, etik kurulun çalışmalarını anlattı, yapılan anket sonuçlarını açıkladı. Etik kurula şikayetler arasında ilk sırayı imar, işe alım tercihleri ve ihalelerin geldiğini belirten Toptan, “Vatandaşımız en çok buralarda yolsuzluk yapıldığı kanaatinde. Örneğin Belediye başkanları katıldıkları bir düğünde belediye bütçesinden aldıkları altın veya parayı geline veya damada versin mi? Yüzde 94.4 hayır dedi. Belediye başkanı arkadaşlar altın filan takmasınlar. Çok tepki alırlar” dedi. Çalıştaya Gaziantep'in unutulmaz Başsavcısı, Yargıtay üyesi ve Cumhurbaşkanı Hukuk Başdanışmanı Ahmet Karayığit de katıldı. İLK DURAK GAZİANTEP OLDUYerel Yönetimlerde Etik Değerlerle Hizmet Verilmesini Destekleyecek ve Reform Etkisi Yaratacak Etik Kuralları oluşturmak için kamu görevlileri etik kurulunun ilk durağı Gaziantep oldu. Avrupa Birliği ve Türkiye Cumuriyeti tarafından finanse edilen ve kamu görevlileri etik kurulu tarafından yürütülen yerel yönetimlerde reform etkisi yaratacatk olan yerel yönetimlerde etik farkındalık projesi kapsamında etik davranış kodlarının oluşturulması çalıştayları Gaziantep’te başladı. GÜL: YANLIŞ ALGILAR ORTADAN KALDIRILSINDivan Otel’de toplanan çalıştayta konuşan Vali Davut Gül, Etik kurulunun, çok önemsediğimiz bir kurul olduğunu belirterek, “Herkes bir başkasının etik kurala uymasın bekliyor. En azından bu kurallara ben uyayım denmiyor. Topyekun bizim silkinmemiz ve kendimize gelmemiz lazım. Herkes görevini en iyi şekilde yapacak, etik kurulu sadece kamu kurumlarında geçerli ama özel sektörde de esnaf iyi esnaf olacak, müteahhit iyi bir müteahhit olacak, ilk geldiğimde okullarda ve okul aile birlikleri üzerinde yoğun bir şikayet vardı. ‘Bizden para toplanıyor hani para toplanmayacaktı, tüm masrafları devlet tarafından karşılanacaktı, bu paralar ne olur’ sorusuyla karşılaştık. Bu algıyı ortadan kaldırmak lazım. Hiçbir okul müdürü ve yönetici bir lirayı farklı yerde kullanmaz. Şeffaf olmak lazım hesap verebilir durumda olmak lazım, bu paraların nerelere harcandığını periyodik bir şekilde okulların web sitelerinde duyurulsa iyi olur. Böylece ailelerde oluşan yanlış algıyı kırmış olursunuz. 3-5 lira çok önemli değil ama aileler daha fazla okullarına sahip çıkacaklardır. İnsanlar bir lirada olsa paraların nereye gittiğini görmek istiyor” diye konuştu.ŞAHİN:EKONOMİK KALKINMA TEK BAŞINA YETERLİ DEĞİLBüyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin ise konuşmasında, Cumhurbaşkanlığı Etik Kurulu’nun ilk şehir gezisine Gaziantep’ten başlatıldığına dikkati çekti. Ekonomik kalkınmanın tek başına insanları mutlu etmediğini belirterek, ekonomik kalkınmaya milli ve manevi değerlerle destek verilecek yeni bir sistemin kurulması gerektiğini belirtti. Şahin, “Yerel yönetimde etik kurulu, hesaba çekilmeden kendi kendimizi hesaba çekmeliyiz konu başlığını oluşturur. 40 dakika ilerimizde koca bir kargaşa var, gözyaşı ve kan var. Ekonomik kalkınmanın tek başına insanı mutlu etmediği, milli ve manevi kalkınmayla topyekûn bir seferberlik gerektiren bir dönemi yaşıyoruz. Dünya sürdürülebilir kalkınmadan söz ediyor. Ancak dünyanın insani ve vicdani bakışını ne kadar eksik olduğunu görüyoruz. Çevresel kalkınmanın ekonomik kalkınmayla entegre edilmediği zaman ekolojiyi bozuyoruz” dedi. etik-kuruluna 7.jpgÖNEMLİ BİR SINAVDAN GEÇİYORUZYöneticilerin insani bakış açısını geliştirmesi gerektiğini dile getiren Şahin, ”Çok önemli bir sınavdan geçiyoruz. Manevi değerleri ne kadar özümsüyoruz, ne kadar geleceğe taşıyoruz, ne kadar kurumsallaştırıyoruz. Bu noktada etik kurallar üzerinde durulması gerektiğine inanıyorum. Akıllı şehirler noktasında çok başarılıyız, ancak cumhurbaşkanımızın manifestosunda hesap verilebilirlilik, katılımcılık, dürüstlük, şeffaflık gibi değerler en az teknik değerler kadar önemlidir. Konfiçyüs, ‘Ülkenizi cezalarla yönetebilirsiniz, bunda başarılı da olabilirsiniz insanları cezayla yola da getirebilirsiniz, ama utanma ve şeref duygusu sağlayabilmeniz için mutlaka erdem ve etik değerlerle ülkeyi yönetebilirsiniz’ der. Ülkeyi, erdem ve etik değerlerle yönetirseniz insanlar, iyilik ve doğruluğu bulmaya çalışır. Tam da zamanın ruhu bize bunu emrediyor” diye konuştu.etik-kuruluna sahin.jpgVATANDAŞ MEMNUNİYETİNİ SAĞLAMAK ŞART‘Sosyal barışı ve adalet sağlayamazsanız mutlu şehirler oluşturamazsınız’ diyen Şahin şöyle konuştu:”Vatandaş memnuniyetini sağlamamız için manevi değerler üzerine kendimizi kodlamamız şart. Türkiye Belediyeler Birliği olarak, manevi değerler üzerinden teknolojiyi kullanarak katılımcılığı, dürüstlüğü ve şeffaflığı sağlayarak halkla paylaşmak üzerine yoğun çalışmalar yürütüyoruz. Toplum vicdanını rahatsız edici çalışmalar yapmadan, çalışmaları toplumla paylaşarak onların görüş ve önerilerini alarak kendimizi kodlamamız gerekiyor. Mekanizmaları güçlendirerek ben yaptım oldu anlayışından çıkarak birlikte ne yapabiliriz anlayışına dönmemiz lazım. Kent Konseyi’nden tutun da Beyaz Masa’ya kadar teknolojiyi kullanarak vatandaş odaklı sistemi işletiyoruz. Vatandaşların ihtiyaçlarına göre sürekli kendimizi yeniden çek etmeli, resetlemek gerekiyor. Ekonomik olarak kalkınmak istiyoruz, bu coğrafyada güçlü olmak gerekiyor ama tek başına olmuyor, maddi, manevi ve milli değerler üzerine kendimizi kodlamazsak, sistemimizi kodlamazsak, vatandaş memnuniyetini sağlayamazsak günün sonunda mutlu şehirleri yakalayamazsınız.”etik-kuruluna -koksal.jpgTOPTAN: TÜRKİYE’Yİ İYİLİKLER, DÜRÜSTLÜKLER,ŞEFFAFLIKLAR ADASI HALİNE GETİRECEĞİZGaziantep’te bulunmaktan mutluluk duyduğunu anlatan Köksal Toptan ise, “Mezopotamya’nın o büyük zenginliğin başına konmuş taç gibi duran Gaziantep’te olmaktan ben ve arkadaşlarım büyük bir heyecan ve mutluluk duyuyoruz. Benim için Gaziantep, farklı anlamlarda ifade ediyor. 2008 yılı ocak ayında çıkarılan kanunla Gaziantep, Gazi unvanını yasayla aldı. 2008 yılı Şubat’ta beratı aldım. Buraya geldim ve bu güzel şehre, bu güzel başkana teslim ettik. Türkiye’de yasa ile düzenlenen 3 Gazilik var. Biri Türkiye Büyük Millet Meclisi, ikincisi Gazi Mustafa Kemal Atatürk’tür ve üçüncüsü Gaziantep’tir” dedi.TÜRKİYE’Yİ İYİLİKLER, DÜRÜSTLÜKLER ADASI YAPMAK ZOR DEĞİLYaptıkları araştırmalarda Türkiye’de özellikle yerel yönetimlere karşı yerleşmiş bir algı olduğunu belirten Toptan, “Burada doğru iş yapılmaz’, ‘buradan iş çıkmaz’, ‘yasalar zorlanarak yapılır’ deniyor. Yerel yönetimlere karşı da olumsuz algıyı giderileceğine dair umutlarda mevcut. Olumsuzluk yüzde 70 üzerindeyken, Türkiye’de etik kurallar yerleşir mi bu algı değişir mi? sorulan soruların büyük bir oranda cevabı evet. Bu bizi umutlandırıyor. Halk, görünürlük şekliyle yerel yönetimlerin yaptığı olumsuzluklara bakıyor. Bu işlerde kadın ayrımcılığı, siyasi ayrımcılık var mı? diye sorulduğunda büyük bir oran var. Bunu önemsemeliyiz. Türkiye’nin en iyi yetişmiş insanlarından kurulan bu kurul, 2004 yılında yasayla faaliyete geçmiş, bugüne kadar 100 civarında etik ihlali vardır kararı vermiştir. Herkes kararın doğru olduğuna hemfikirdi. Bu anlayışı ortak sürdürdüğümüzde Türkiye’yi iyilikler, güzellikler, dürüstlükler, şeffaflıklar adası haline getirmemiz hiç de zor değildir” dedi. etik-kuruluna 21.jpgETİK DIŞI DAVRANIŞLARI BİZE BİLDİRİNEtik kurulunun hedeflerinden bahseden Toptan, vatandaşlardan etik olmayan davranış gördüklerinde kendilerine bildirmelerini istedi. Toptan, şunları söyledi:”Bir kültür yaygınlaşmasına katkı sağlamak, ilke haline getirmek ve toplumun bütün kesimlerine yaymak istiyoruz. Kurulumuza yüzlerce binlerce şikayet geldi biz bunun daha da artmasını istiyoruz. Onun için fırsat bulduğumuz her yerde vatandaşlarımızın kamu hizmetlerinin yürütülmesinde karşılaştığı etik dışı davranışları bize bildirmelerini istiyoruz. Bize gelen her noktayı inceleyip sonuçlandırmaya çalışıyoruz. Yaptırdığımız anketlerden çıkan sonuçlara göre, insanımız seçilmiş ve atanmış yerel yönetimlerden beklediği ilgiyi görememekten şikayetçi. Deneklere bir soru sorulmuş, ‘yerel yöneticilerden ne bekliyorsunuz?’ diye, yüzde 70’e yakını, ‘nezaket bekliyoruz’ demiş. Yerel yönetimlerden etik dışı bir davranış görürseniz şikayet edermisiniz şeklinde bir soruya yüzde 90’a yakın ‘etmem’ demiş. Niye etmiyorsunuz diye sorulduğunda ‘çok önemsemedim’ diye cevap vermiş. Vatandaşların yanlışlıkları şikayet etme hakkını kullanmasını sağlamamız lazım. Yanlışlıkların haksızlıkların önüne geçmiş oluruz.”resim-002.jpgBELEDİYE BAŞKANLARI BUNU YAPMASINAraştırmada ilginç sonuçlarla karşılaştıklarını anlatan Toptan, “Yerel yönetimlerle ilgili en çok şikayet imar, işe alım tercihleri ve ihalelerle ilgili geliyor. Vatandaşımız en çok buralarda yolsuzluk yapıldığı kanaatinde. Belediye başkanları katıldıkları bir düğünde belediye bütçesinden aldıkları altın veya parayı geline veya damada versin mi? Deneklerin yüzde 94.4’ü hayır dedi. Belediye başkanı arkadaşlar altın filan takmasınlar. Çok tepki alırlar. Belediye başkanları belediyede yakınlarına görev versinmi sorusuna yüzde 92.5 hayır diyor. Peki belediye başkanları bir konuda karar verirken o konunun muhatabı veya o yerin sakinleriyle istişare yapıyor mu? sorusuna yüzde 79 hiç önemsemiyorlar. dedi. Denetim konusundada vatandaşın kafası karışık. Valilikler denetim yapıyormu sorusuna yüzde 90 hayır derken, merkezi yönetim denetim yapıyormu sorusuna yüzde 78 hayır dedi. Etik dışı davranışlar önlenebilir mi diye sorduğumuzda ise yüzde 44.2 evet dedi. Bu ümit verici” diye konuştu.etik-kuruluna 25.jpgBEN UĞRAŞTIM OLMADIEtik kurallarına uymayanlarla ilgili ne tür yaptırımlar uygulandığı yönünde bir soru üzerine Toptan şöyle konuştu:”Bize gelen dosya üzerinde ön inceleme yapıyoruz. Suç teşkil eden ciddi bir şey bulursak ilgili Cumhuriyet savcılığına bildiriyoruz. Etik ihlal kararları verirsek o kararı biz o kişinin ilgili bakanına, Cumhurbaşkanına gönderiyoruz. Özlük dosyasına giriyor. Yaptırımlar sadece para, hapis cezasıyla olmaz. İtibar kaybı dediğimiz bir şey var, tenzili rütbe denilen bir şey var. Bu konuda işin eğitim boyutu önemli. Bundan sonraki dönemlerde buna biraz daha ağırlık vereceğiz. Bir şikayetimi söyleyeyim bende meclis başkanlığı yaptım. Mecliste şu anda etik komisyonu yok. Bulunması lazım çok geç kaldık. Ben uğraştım siyasi partilere yazılar yazdım olmadı. Orada eksiğimiz var” dedi. ETİK KURULU BAŞKAN ÜYELER BU İSİMLERDEN OLUŞUYORKamu Görevlileri Etik Kurulu Başkanı, Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurul üyesi, eski Meclis Başkanı Köksal Toptan, Başkan Vekili Emekli Danıştay Üyesi Selçuk Hondu, Üyeler ise, Cumhurbaşkanı Hukuk Başdanışmanı Yargıtay Üyesi Ahmet Karayiğit, 22. Dönem Trabzon Milletvekili Emekli İl Belediye Başkanı Asım Aykan, 22-23.24 Tekirdağ Milletvekili emekli Vali Ziyaeddin Akbulut, Yıldırım Beyazıt Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Fatih Uşan, Sayıştay Emekli üyesi Ömer Faruk Doğan, Büyükelçi Ahmet Demirok, Bursa Ticaret Odası Başkanı, TOBB Yönetim Kurulu üyesi İbrahim Burkay ve YÖK Denetim Kurulu üyesi eski Rektör Ramazan Kaplan. / Meral KINACILAR