İnsani Gelişme Vakfı (İNGEV) ve IPSOS Araştırmalar Enstitüsü tarafından yapılan araştırmaya göre Suriyeli mültecilerin yüzde 74’ü vatandaşlık istiyor, yüzde 70’iyse Türkçe bilmiyor. Aralarında Gaziantep’in de bulunduğu 10 kentte mültecilerle yapılan yüzyüze görüşmeler Suriyelilerin yarısının temelli Türkiye’de kalmak istediğini de gösteriyor.

TÜRKİYE’NİN MÜLTECİ GERÇEĞİ

Araştırm, Suriyelilerin günlük satın alma gücünün 2 doların altında, kayıtlı ve kayıtsız olarak çalışanların oranıysa yaklaşık yüzde 31 olduğunu gözler önüne seriyor. Hürriyet’ten İpek Yezdani’nin haberine göre, Suriyelilerin hane halkı büyüklüğüyse Türklerin iki katı. Araştırma, 27 Nisan-20 Mayıs 2017 arası mülteci nüfusunun yüzde 79’unu barındıran 10 ilde (İstanbul, Şanlıurfa, Hatay, Gaziantep, Adana, Mersin, Kilis, Mardin, Bursa, İzmir) yaklaşık 1300 kişiyle yüz yüze görüşme yöntemiyle gerçekleştirildi. İNGEV Kurucu Başkanı Vural Çakır, araştırmaya göre kamp dışında yaşayan Suriyelilerin yaklaşık yüzde 90’ı kayıtlı olduğunu, Doğu şehirlerinde geçici kimliği olanların oranının yüzde 93, Güney’de yüzde 90, Batı’daysa bu oranın yüzde 84 civarında olduğunu söyledi.

AYDA 867 LİRA HARCIYORLAR

Suriyeli mülteci bir ailenin gıda, içecek, kişisel temizlik gibi kalemlerin dahil olduğu aylık hane tüketim harcaması 867 TL. Kişi başı harcaması ise 140 TL. Yani Suriyeli mültecilerin günlük kişi başı satın alma gücü 2 doların altında, sadece 1.33 dolar (yaklaşık 4.6 lira). Suriyelilerin yüzde 70’iyse ‘çalışma koşullarım buradaki halka göre çok daha kötü’ diyor.

MÜLTECİLERİN YARISI BURADA KALMAK İSTİYOR

Araştırmaya göre Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin yüzde 74’ü Türk vatandaşlığı istiyor, bu oran 15-17 yaş grubunda yüzde 80’e kadar çıkıyor. Suriyelilerin yüzde 52’si kendinin ve ailesinin geleceğini Türkiye’de görüyor, yaklaşık yüzde 45’iyse “Suriyeli olduğum için buradaki halk beni dışlıyor” diyor. “İmkanım olsa bir Avrupa ülkesine taşınmak istiyorum” diyenlerin oranı yüzde 42, “kesinlikle istemem” diyenlerse yüzde 44 gibi önemli bir kesim. “Çocuklarımın Türkiye’de hayatına devam etmesini istiyorum” diyenlerin oranı yüzde 52. “Geleceğe umutla bakıyorum” diyenlerin oranıysa yüzde 64. Araştırmanın çarpıcı sonuçlarından biri de Suriyeli mültecilerin ortalama hane halkı büyüklüğünün Türkiye hane halkı büyüklüğünün (3.5 kişi) neredeyse iki katı oranında, yaklaşık 6.2 kişi olması.

ÇOĞU KAYIT DIŞI ÇALIŞIYOR

Araştırmanın çalışma yaşamı ile ilgili bölümü ise Suriyeli sığınmacıların kayıt dışı çalıştığını ortaya koyuyor. Araştırmanın sonuçları şöyle;Türkiye’de mültecilerin toplam yüzde 31’i şu an iş piyasasına dahil.Çalışanların yüzde 17’si Türkiyeli bir işverenin yanında çalışırken, yüzde 5’i Suriyeli bir işverenin yanında, yüzde 5’i de kendi hesabına çalışıyor.Suriyeli mültecilerin yüzde 50’si çalışmıyor ve iş arıyor. Suriyeli erkeklerinse yüzde 50’si çalışmıyor, yüzde 24’üyse iş arıyor.Suriyeli mülteci kadınların yüzde 8’i çalışırken yüzde 9’u işsiz.Suriyeli kadınların yüzde 73’ü ne çalışıyor ne de iş arıyor.Türkiye’deki yaklaşık 650 bin Suriyeli kayıtlı veya kayıtsız olarak istihdamda yer alıyor.Suriyeliler arasında istihdam alanında yüzde 98 düzensizlik mevcut. Tuba CANPOLAT