Mali müşavirler; İşletmelerin vergiye ilişkin işlemlerini muhasebe kurallarına, gerçeklere ve yasalara uygun inceleyerek görüşünü bildiren, işletmenin gelir ve giderlerini defterlere kaydeden, vergi beyannameleri düzenleyen İşletme adına Vergi Daireleri ile uzlaşma işlemini gerçekleştiren,denetleme işi yapan kişidir. Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olmak için ; gerekli özel şartlar, 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununda sıralanmış olup, detayı bir yana bırakırsak, iki ana şartı lisans mezunu olmak yani Hukuk, iktisat, maliye, işletme, muhasebe, bankacılık, kamu yönetimi ve siyasal bilimler dallarında eğitim veren fakülte ve yüksek okullarının birinden mezun olmak, bir mali müşavir yada ymm in yanında üç yıl staj görmek,açılan sınavda başarılı olmak gerekir. Üç yıl zorunlu staj önemli bir zorunluluk olup, stajın hedefleri ise şöyle sıralayabiliriz. • Mesleğin gerektirdiği ahlaki nitelikler ve meslek bilincini yerleştirmek, • İlgili mevzuatı ve uygulamayı doğru, etkili ve güvenilir bir biçimde öğretmek, mesleki bilgileri geliştirmek, • Bilgisayar eğitimine imkan sağlamak, • Meslekte standartlaşmayı temin etmek. Mali müşavir olmak isteyenler * Liseyi bitirdikten sonra, dört yıllık bir okul bitirecek, * Staj başlatma sınavına girip kazandıktan sonra bir mali müşavirin yanında üç yıl staj görecek, * Sonra açılan öyle çok da kolay olmayan sekiz derslik sınavı kazandıktan sonra mali müşavir olacak. Yani oldukça zor bir olay mali müşavir olmak. Gelelim bu üç yıllık staj konusuna SMMM Stajyerlerini bu aşamada önemli sorunlarla karşı karşıyadır. • Tam olarak meslek mensubuna bağımlı halde olduğundan çoğu zaman hak ettiği ücreti alamaması, hatta kanunda yasak olmasına rağmen asgari ücretin altında çalışmak zorunda kalması. • Bazen sorun olan SSK primlerini bile kendisinin ödemesi. • Yıllık izin sürelerini çoğu zaman yasalara uygun biçimde kullanamaması. Bilindiği gibi, yönetmelikte stajın amacı, aday meslek mensubu olarak yetiştirilmeleri ve mesleğe hazırlanmaları için staj programlarını, staj sürelerini, stajlarda uygulanacak değerlendirme yöntemlerini ve ilgili diğer hususları belirtmek amacını belirtmektedir şeklinde ifade edilmesine rağmen, iş tanımının tamamı mesleki eğitim ve bilgilerini geliştirme amacı dışında olması, ofis işleri, çay, temizlik vs. yaptırılması ayrı bir handikaptır. Meslek mensubunun gözetim veya denetimi altında bir ticari işletmenin merkezinde staj yapanlar için, sadece bir stajyerin staja başlayabilmesine izin verilmesi, o işletmede söz konusu kontenjanın boşalmasını bekleyen diğer adayları zor durumda bırakmaktadır. Diğer taraftan, genel olarak stajyerlerin, staj yerlerinde en fazla yaptıkları işler; belgeleri veya fişleri tarih sırasına koymak, defterlere kaydetmek ve vergi beyannamelerini düzenlemektir. Çok az da olsa, stajyerlerin yaptığı diğer işler de; mali danışmanlık, kambiyo işlemleri, mali raporlar, karşıt inceleme tutanağı, finans işlemleri ve mali konularda bilgi, evrak toplama ve dağıtma faaliyetleri olarak belirtmek mümkündür. Yanında veya gözetiminde staj yapılan meslek mensuplarının, işlerin yoğun olması, stajyerleri geçici eleman gözüyle bakılması ve rakip olarak görülmesinden dolayı stajyerlere yeterince bilgi vermemesi ve meslekte rehberlik yapmamaları stajyerlerin meslekte gelişmesini, olgunlaşmasını önemli derecede etkilemektedir. SMMM stajyerlerinin, meslek mensuplarından yapılmasını istedikleri; kendilerine rakip olarak görmemeleri, staj süresinde destek olunması, basit büro işlerinin yaptırılmaması, hak ettikleri yıllık izinlerinin kullanılabilmesi, beklentilerinin karşılanması, vergi ve muhasebe konularında bilgi verilmesi, yeni insanlarla ve çevreyle tanıştırılması, SMMM odalarınca düzenlenen sosyal, kültürel etkinliklere, eğitimlere katılmaları için meslek mensupları tarafından izin verilmesi ve takdir edilmesi beklentilerdir. Uluslararası bir standarda doğru yol alan muhasebecilik ve mali müşavirlik mesleğinin ülkemiz çapında daha da gelişmesi, mesleğe yeni adım atacak olanların donanımlarına bağlı bulunmaktadır. Hal böyle olunca da, meslek mensubu adaylarının staja başlamadan önce lisans eğitimi, staj dönemindeki aldığı eğitim ve diğer nitelikleri de meslek açısından önem arz etmektedir. Stajyerlerin bu süreçte, muhasebe ve mali müşavirlik mesleği için etik olan ahlaki değerler ve mesleki değerleri bilinçlenmeleri, sürekli eğitime önem vermeleri ve gerekli olan iyi bir yabancı dil öğrenmeleri, stajyerin hem kendisine hem yanında staj yapılan meslek mensubuna ve hem de kayıtlı olduğu meslek odasına önemli görevler düşmektedir. Son söz olarak; stajyerlerin karşılaştığı sorunlar üst kurulumuz TÜRMOB ve odalar sorunların çözümü noktasında, üzerine eğilerek, meslek mensubu ile stajyeri karşı karşıya getirilmemelidir. Staj yerinin bulunmasında, çalışma koşulları ve ücretlerinde gelir Vergisi istisnası sağlanarak,kısa vadede iyileştirmeye gidilmelidir. Başta SMMM stajyeri olmak üzere tüm iş kollarında çalışanların; rahat, huzurlu ve güvenilir bir ortamda çalışması dileğimizdir.