İlk defa katıldığım, Büyükşehir Belediye Başkanı U. Asım Güzelbey?in Çin seyahatiyle ilgili basın toplantısından izlenimlerimi, gazetecilerin soruları ve anlayabildiklerimi sizlerle paylaşmadan önce, çin?i ve Maçin?i kısaca tanıyalım?
Divani lûğat-it-Türk?te geçen ?Çin? ve ?Maçin? adı üzerine bir özet?
Bilindiği gibi, Çinliler Qin Shi-huang döneminden sonra, hiçbir zaman kendi ülkelerine ?Çin? dememişlerdir... Kendi ülkelerini ?Zhong-guo?, ?Zhong-yuan? adlarıyla ifade eden Çinlilerin etnik adı da ?Çinli? değil, ?Han??dır?
O zaman ?Çin? adı ne zaman ortaya çıkmıştır? Divanü Lugati?t-Türk?te geçen ?Çin? adı ve bununla birlikte geçen ?Maçin? ve ?Tawgaç? adları hangi coğrafi alanları ifade ediyordu? Bunlar hâlâ cevap bekleyen ciddi sorular olarak karşımızda durmaktadır... Eğer bu soruların üzerine ciddi bir şekilde gidilmediği takdirde, bazıları tarafından bu durum kolayca çarpıtılabilir, hatta politik amaçlar için kullanılabilir? Dolayısıyla, ?Çin? ve ?Maçin? adının değişik dönemlerde ifade ettiği coğrafi alanların ve bu coğrafi alanlarda meydana gelen değişikliklerin tespit edilmesi gerekmektedir... Yazımızda bu konu tarihi belgeler ışığında ele alınacaktır?
Kaşgarlı Mahmut ?Divanü Lugat-it-Türk? adlı eserinde ?Tawgaç? maddesini açıklarken aynen şöyle yazar:
?Tawgaç: ?Maçin?in adıdır. Burası, Çinden dört ay uzaktadır. Çin, aslında üç bölüktür: Birincisi ?Yukarı Çin?dir ki, doğudadır; buna ?Tawgaç? derler. İkincisi ?Orta Çin?dir; burası ?Xıtay? adını alır. Üçüncüsü ?Aşağı Çin?dir, ?Barxan? adı verilir; bu, Kaşgardadır? Lakin şimdi ?Maçin?, ?Tawgaç? diye tanınmıştır? ?Xıtay? ülkesine de ?Çin? denilmiştir? Tawgaç: Türklerden bir bölüktür? Burada otururlar; bu sözden alınarak, bunlara ?Tat Tawgaç? denir, ?Uygur? demektir; ?Tat?tır, ?Çinli?dir... Bu ?Tawgaç?tır.
Tat Tawgaç: Bu sözdeki ?Tat? kelimesinden ?farslılar?, ?Tawgaç? kelimesinden de ?Türkler? murad edilir? (Alimcan İNAYET)
Evet, bu nedenle çin?mi? Maçinmi? Çok kısada olsa bilgilendik? U. Asım Güzelbey Cumhurbaşkanlığının daveti üzerine gittiği Çin gezisini anlattığı ve sık, sık değindiği toprak asker müzesini doğrusu bende canlı görmek isterdim? Ama her kula bu nasip olmuyor?
Küçük ve hafif ticari araç yapan bir firmayı Gaziantep?e davet etmişler, nedeni ise kentimizde Hafif Raylı Trenin daha da içinden çıkılamaz hale geleceğini yeni, yeni fark etmesindendir sanırım?
Toplantıda bir arkadaşımızın sorusu üzerine, fuar alanında yapılan alışveriş merkezi inşaatının kriz nedeniyle durduğunu açıklaması ise bize bir müze daha kazandırmış oldu? ?Fuar alanı betonarme müzesi??
Bir arkadaşımız neden bu toplantıda ?koruma var? daha önceleri yoktu diye sorunca, aldığı cevap ise; evrak getirdiği ve toplantıyı merak ettiği için burada bulunuyor oldu, ama bize göre esas korumayı arkadaşımız görmedi sanırım? Kimdi o koruma?
Cevabını da verelim? Hani sizlerin soruları başlayınca toplantı boyunca ayakta duran ve soruların sırayla sorulmasına yardımcı olan uzun boylu zat?
İlk defa katıldığım Büyükşehir basın toplantısı konusu işte bu kadardı, Çin ve maçini yazmasak on satırda bitecekti?
Bilgilendiğim sadece, belediyenin iki aydan beri ödeme yapamadığı, Çin?deki toprak asker müzesi (sinema olarak gösterilse iyiydi) ve ?Gaziantep Fuar alanı betonarme müzesi? oldu?
Dünün sözü: ?vatan toprağı namustur, kiralanamaz ve asla satılamaz??
Bu gazete ve her gazeteyi ?okuduktan sonra? lütfen okunacak bir yere bırakın? Hiç bir yazının ?son kullanma tarihi yoktur??
[email protected]
